.
Σημειώσεις από το κείμενο "Φραντς Κάφκα" του Walter Benjamin, σαν οδηγός ερμηνείας για την παράσταση "Στη σωφρονιστική αποικία" της ομάδας "Σημείο μηδέν" που θα παρουσιαστεί στις 18-20 Ιουνίου στο Φεστιβάλ Αθηνών. Οι εικόνες είναι από τα κοστούμια, του σκηνογράφου και ενδυματολόγου της παράστασης, Ηλία Παπανικολάου.
... σαν υπνωτισμένο
Ο κόσμος των μουχλιασμένων, ερειπωμένων, σκοτεινών δωματίων.
Μένει με άδεια χέρια
Ο καθένας τους έχει το κεφάλι του «τόσο βαθιά χωμένο στο
στήθος του που με δυσκολία θα μπορούσε να διακρίνει κανείς τα μάτια του»
Σταθερή αργή κίνηση ανόδου και πτώσης.
«είναι αλήθεια ήσουνα ένα αθώο παιδί, μα είναι ακόμη
μεγαλύτερη αλήθεια πως είσαι ένας καταχθόνιος άνθρωπος»
«Προπατορικό αμάρτημα. Η παλιά αδικία που διέπραξε ο
άνθρωπος, είναι το αδιάκοπο παράπονο του ανθρώπου ότι υπήρξε το θύμα μιας
αδικίας, το θύμα του προπατορικού αμαρτήματος»
Μια διαδικασία χωρίς τέλος... μια διαφθορά χωρίς όρια.. και
έχοντας άγνοια κανείς δεν μπορεί να διαφύγει.
Είμαστε μηδενιστικές σκέψεις, αυτοκτόνες σκέψεις..
«ο κόσμος μας είναι μια κακή μέρα του θεού»
«Υπάρχει ελπίδα αλλά όχι για εμάς»
«Ήταν φιλοδοξία τους να χρησιμοποιούν όσο λιγότερο χώρο
γινότανε»
.. ήταν υποχρεωμένος να ρίχνει το κεφάλι του προς τα πίσω
για να δει τον ιερέα.
Η χειρονομία παραμένει το αποφασιστικό θέμα, το κέντρο του
γεγονότος.
.. λείψανα που μεταδίδουν το δόγμα..
Πρόκειται για ένα ερώτημα σχετικά με το πως η ζωή και η
εργασία οργανώνονται μέσα στην ανθρώπινη κοινωνία.
.. αντιμέτωπος με άλυτα προβλήματα συμπεριφοράς.
Γι αυτόν ο άνθρωπος απ’ το ξεκίνημά του βρίσκεται πάνω στην
σκηνή.
Η θέση αποτελεί το τελευταίο καταφύγιο.
Μιμμόμουνα τους ανθρώπους γιατί γύρευα διέξοδο, όχι για
κάποιον άλλο λόγο.
«Ήταν όλοι τους ευτυχισμένοι και αναστατωμένοι»
«.. τον χαϊδεύει και πιέζει το πρόσωπό του πάνω στο πρόσωπο
του ακροβάτη έτσι που λούστηκε από τα δάκρυα του καλλιτέχνη.»
Κάποτε συμβαίνει κάποιος να ξυπνά μια μέρα και να βλέπει τον
εαυτό του μεταμορφωμένο σε μαμούνι.
Στον καθρέφτη τον οποίο ο προϊστορικός κόσμος κρατούσε μπροστά του με την μορφή ενοχής,
εκείνος είδε μονάχα το μέλλον να αναδύεται με την μορφή κρίσης. Ωστόσο ο Κάφκα
δεν είπε με τι μοιάζει αυτή η κρίση.
Να αναβάλει το μέλλον
«Ήταν σαν η ντροπή να εξακολουθούσε να ζει μετά από αυτόν»
Η ντροπή αποτελεί για τον Κάφκα την ισχυρότερη σωματική
κίνηση.
«Έχω εμπειρία... και δεν αστειεύομαι όταν λέω πως είναι ένα
αίσθημα ναυτίας πάνω σε μια ξερή γη»
Το παρελθόν.. Ποτέ δεν με ρώτησες για το παρελθόν μου. Αυτό
το παρελθόν μας φέρνει πίσω στη σκοτεινή βαθιά μήτρα, στη σκηνή του
ζευγαρώματος... που η ακράτητη ασέλγειά του.... ακάθαρτη φιληδονία.
Είναι σαν τίποτα καινούργιο να μην μεταδίδεται, σαν ο ήρωας
να καλείται με κάποια πανουργία να ξαναφέρει στο νου κάτι που εκείνος το έχει
ξεχάσει.
Λησμονεί.. το κύριο χαρακτηριστικό του είναι να λησμονεί τον
εαυτό του.
Κάθε τι που είναι ξεχασμένο αναμειγνύεται με ότι έχει
ξεχαστεί από τον προϊστορικό κόσμο, σχηματίζει αμέτρητα αβέβαια, μεταλασσόμενα
μείγματα, παράγοντας μια σταθερή ροή νέων, παράδοξων προϊόντων.
Η λήθη είναι η αποθήκη από την οποία ο ανεξάντλητος διάμεσος
κόσμος στις ιστορίες του Κάφκα προσπαθεί
να βγει στο φως.
Το πλήθος των πνευμάτων διογκούται χωρίς καμία φροντίδα ....
καινούργια προστίθενται συνεχώς στα παλαιά, και όλα διακρίνονται μεταξύ τους
από τα ιδιαίτερα ονόματά τους.
Όπως τα τοτεμικά σύμβολα των πρωτόγονων.... ο κόσμος των προγόνων
τον οδήγησε μέχρι τα ζώα.
Τα ζώα αποτελούν τα δοχεία του ξεχασμένου.
Απ όλα τα πλάσματα του Κάφκα τα ζώα έχουνε τη μεγαλύτερη
ευκαιρία για συλλογισμούς.
Οι φιγούρες αυτές του Κάφκα συνδέονται με μια μεγάλη σειρά
από άλλες φιγούρες με το πρωτότυπο της διαστροφής, τον καμπούρη.
Ο άνθρωπος που σκύβει το κεφάλι μέχρι το στήθος..
Η χαμηλή οροφή...
Είναι η ράχη πάνω στην οποία επιβάλλεται αυτή η ενοχή...
«Για να ΄μαι όσο το δυνατό βαρύτερος, πράγμα που πιστεύω πως
βοηθάει στον ύπνο, σταύρωσα τα μπράτσα μου και έβαλα τα χέρια μου πάνω στους
ώμου μου, έτσι που ήμουνα εκεί σαν στρατιώτης με το γυλιό του»
Αρκετά αόριστα το φόρτωμα εδώ εξισώνεται με την λησμονιά,
την λησμονιά κάποιου που κοιμάται.
Σαν πάω στο δωμάτιό μου να στρώσω το μικρό μου το κρεβάτι,
με καρτεράει ένας μικρός καμπούρης, τρέμοντας από τα γέλια.
«φυσική προσευχή της ζωής».. η εντατικότητα.
.
