Τρίτη 29 Ιουνίου 2010

35... Θάνατος στην Βενετία.

(κλικ)

"Θάνατος στην Βενετία" - "Morte a Venezia", 1971
Λουκίνο Βισκόντι

(wikipedia)
























.

Κυριακή 27 Ιουνίου 2010

γιόγκα - οι απαρχές της κίνησης (4)

.

Είναι εντυπωσιακό
όταν αποδέχεσαι κάτι
τόσο μα τόσο απλό
όπως η γη από κάτω σου
όπως η ζεστασιά των χεριών
η σιωπή, ο χώρος.

Όταν ακούς κάτι που έρχεται από μέσα
μην αποσπάσε από οτιδήποτε,
το κάθε τι μπορεί να είναι μια δικαιολογία,
μα τίποτα δεν είναι αληθινά σημαντικό
εκτός από την αναπνοή,
την επιμήκυνση της σπονδυλικής
και το ρίζωμα...


Χρόνος - μέσα στον οποίο μπορείς να παρατηρείς την μικρή κίνηση μέσα σου

Χρόνος - μέσα στον οποίο μπορείς να δεις τι συμβαίνει

στην σιωπή
στην ησυχία
αστο να συμβεί

Υπάρχει άπειρος χρόνος όταν κοιτάς μέσα.


Στην πρακτική της γιόγκα αναζητάς
το κέντρο μέσα στο σώμα σου,
από το οποίο γίνεται δυνατή η επέκταση...

Στην γιόγκα, με το να ακούς, να εστιάζεις,
με την διαύγεια που έρχεται μέσα από την πρακτική,
σιγά σιγά σιγά
αγγίζεις το σημείο από το οποίο
μπορείς να επεκταθείς
μέσα στο έδαφος
μέσα στον χώρο.
.

Παρασκευή 25 Ιουνίου 2010

γιόγκα - οι απαρχές της κίνησης (3)

.



Κατά την διάρκεια της μέρας χρησιμοποιείς την ευφυΐα σου
για να πιάσεις τις λέξεις, τα μηνύματα, να ακούσεις και να φιλτράρεις
τα συναισθήματα. Τώρα δεν χρειάζεται να το κάνεις αυτό.
Χρησιμοποίησε την ευφυΐα σου για να ακούσεις τι συμβαίνει μέσα σου.

Τα έσω-μάτια σου κοιτούν τι λαμβάνει χώρα μέσα σου.

Τα έσω-αυτιά ακούν την αναπνοή.

Διαμέσου της αναπνοής
μια συνεχής ανταλλαγή
συμβαίνει ανάμεσα στο σώμα σου
και τον κόσμο γύρω σου.

Το σώμα αγαπά την ευγένεια.
Είναι πολύ όμορφο να ακολουθούμε ότι το σώμα αγαπά.
Είμαστε πάντα τόσο σκληροί - ειδικά όταν κινούμαστε...
Η κίνηση που γεννιέται
με την αναπνοή
είναι όμορφη.
.

Τετάρτη 23 Ιουνίου 2010

34... Τίγρης και δράκος.

(κλικ)

"Τίγρης και δράκος" - "Wo hu cang long", 2002
Ανγκ Λι
























.

Δευτέρα 21 Ιουνίου 2010

33... Ατίθαση καρδιά.

(κλικ)

"Ατίθαση καρδιά" - "Wild at heart", 1990
Ντέιβιντ Λιντς



"Το φάντασμα του Έλβις, η μοναξιά των ατέλειωτων αυτοκινητοδρόμων, η ομορφιά της διαδρομής με ξεσκέπαστο αμάξι, η σκόνη των ξεχασμένων κωμοπόλεων, ο κίνδυνος που γίνεται σκιά σου, η κάφτρα από το τσιγάρο, ένα ροκ εν ρολ κομμάτι στο ραδιόφωνο, ένα αγόρι που συναντά ένα κορίτσι, η τρέλα της μητέρας του τελευταίου που μοιάζει να βυθίζει τους εραστές σε ένα απειλητικό παραμύθι, δυο κυνηγημένοι ήρωες που αναζητούν τον «δρόμο με τα κίτρινα τούβλα», η διαστρέβλωση της αμερικανικής εμπειρίας, η μυθολογία της ταινίας δρόμου, το παραμορφωτικό βλέμμα του Λιντς μπερδεμένα σε ένα εκρηκτικό κοκτέιλ σεξ, βίας και διαστροφής, με μια δόση τρέλας για κερασάκι. Από τα πιο σφοδρά βιώματα ταινίας που μου έχουν τύχει σε σκοτεινή αίθουσα, η Ατίθαση καρδιά παραμένει (ακόμη και μετά από άφθονες επαναλητπικές προβολές) ένα ξέφρενο, άναρχο και ανεξέλεγκτο δημιούργημα, που πάλλεται από πάθος στο πανί και βγάζει γλώσσα σε οτιδήποτε φρόνιμο και συμβατικό βρεθεί στο διάβα του σε επίπεδο ιστορίας, χαρακτήρων, αφήγησης και ύφους. Με έναν υπέροχο αυθορμητισμό, που σε βεβαιώνει ξανά πως όλα στο σινεμά είναι δυνατά, φτιαγμένη με τη μαγική εκείνη συνταγή που σε κρατά ως θεατή ανίκανο να μαντέψεις τι σου επιφυλάσσει η κάθε νέα σκηνή την οποία αντικρίζεις στην οθόνη, η πιο εξωστρεφής στιγμή στην καριέρα του Λιντς είναι μια ταινία- ηλεκτροσόκ και ταυτόχρονα μια αποκαλυπτική βόλτα στους μύθους και τα φετίχ μιας σκοτεινής και σουρεαλιστικής Αμερικής." (πηγή: ΣΙΝΕΜΑ)

(δες και...)
.

Τετάρτη 16 Ιουνίου 2010

32... Η αυτοκρατορία των αισθήσεων.

(κλικ)

"Η αυτοκρατορία των αισθήσεων" - "Ai no corrida", 1976
Ναγκίσα Όσιμα

"Θα πρέπει να πούμε κατ' αρχήν πριν προχωρήσουμε, πως τούτη η ταινία θα ήταν δυνατό να χαρακτηριστεί σαν "πορνό" αφού οι δυο ήρωες κάνουν ακατάπαυστα έρωτα, και μάλιστα "σκληρό πορνό", αφού η κάμερα του Όσιμα παίρνοντας την θέση μιας αδιάφορης αμέτοχης και "ασυγκίνητης" φύσης καταγράφει τα πάντα χωρίς αιδώ.
Όμως τούτη ακριβώς η μη συμμετοχή της κάμερας στα τεκταινόμενα διαφοροποιεί κατ' αρχήν την Αυτοκρατορία των αισθήσεων από το πορνό με την τρέχουσα έννοια, στο οποίο ο φακός παίρνει σταθερά την θέση του ματιού ενός ευκίνητου και επιδέξιου ηδονοβλεψία που αδιαφορεί για τα πάντα εκτός από το "θέαμα". Άλλωστε αν αντικαταστήσουμε τον λανθασμένο όρο "πορνό" με το σωστότερο "ερωτική ταινία", το φιλμ του Όσιμα δεν είναι καν ερωτική ταινία, αλλά ένα δοκίμιο πάνω στον ερωτισμό, πάνω στην σχέση του έρωτα με τον θάνατο, πάνω στην αδιαφορία της φύσης για κάθε είδους εννοιολογικούς διαχωρισμούς και λογικολεκτικές τακτοποιήσεις. Ο έρωτας στην πιο απλή και στοιχειώδη του έκφανση που είναι το σεξ, είναι ένα απλό φυσικό και βιολογικό, όπως ακριβώς η γέννηση και ο θάνατος που κι αυτά όπως και το σεξ ηθικοποιήθηκαν, δηλαδή πολιτικοποιήθηκαν σύμφωνα με την ορολογία του Ράιχ, ώστε να ελέγχεται η ύπαρξή μας απ' τους κρατούντες σ' ολόκληρη την πορεία της, απ' το πέρασμα απ' την ανυπαρξία στην ύπαρξη (γέννηση) μέχρι το πέρασμα απ' την ύπαρξη στην ανυπαρξία (θάνατος). Το μεταξύ των δυο ορίων διάστημα ονομάζεται ζωή, και τούτη τη ζωή οι κρατούντες μας απαγορεύουν να τη ζήσουμε με πληρότητα, δίνοντάς μας για ανταμοιβή μια άλλη φανταστική, όπου όλα τα ένστικτα που συντηρούν ή καταστρέφουν την ζωή χάνουν βέβαια το νόημά τους.





Το γεγονός πως η ιστορία που αφηγείται ο Όσιμα είναι πραγματική - συνέβη το 1936, σε περίοδο πλήρους άνθησης του Ιαπωνικού μιλιταρισμού - δηλώνει, κατ' αρχήν, πως η σεξουαλικότητα είναι επιπλέον μια κατάσταση "ιστορική", δηλαδή κάθε άλλο παρά μεταφυσική ή έστω απλά αφηρημένη και απροσδιόριστη (καταφεύγουμε και πάλι στον Ράιχ). Και σαν τέτοια υπηρετεί κάποια συμφέροντα. Στην περίπτωση της πλήρους και α-ηθικής λειτουργίας του σεξουαλικού ενστίκτου, τα συμφέροντα που αυτό υπηρετεί είναι καθαρά και απόλυτα εγωιστικά... Όμως όταν αυτά τα συμφέροντα συμπέσουν με τα γενικά, το σεξ αυτόματα κοινωνικοποιείται και πολιτικοποιείται...
Στην περίπτωση της ταινίας, το σεξ πετάει στο περιθώριο της Ιστορίας της μιλιταριστικής Ιαπωνίας τους δυο ήρωες, κι αυτή η "φυσική" άρνηση συμμετοχής σε μια ιστορία που αρνείται τη ζωή είναι μια πράξη ασυνείδητα πολιτική. Γι' αυτό ακριβώς ο ευνουχισμός του ήρωα απ' την ερωμένη του γίνεται με ενθουσιασμό δεκτή απ' την ιαπωνική κοινή γνώμη.
Όμως, τούτος ο από αγάπη ευνουχισμός δεν είναι μια πράξη διαστροφής αλλά η φυσική ζεύξη του έρωτα με τον θάνατο, ή καλύτερα μια τελετουργία θανάτου που προετοιμάζεται από την τελετουργία του έρωτα, που κάθε φορά καταλήγει στο πρόσκαιρο χάσιμο της συνείδησης μέσα απ' τον οργασμό, που είναι ένα είδος "άσκησης θανάτου". Αυτό ακριβώς είναι και το θέμα της ταινίας.
Γίνεται φανερό απ' τα παραπάνω πως ο κατ' εξοχήν "ευρωπαίος" Ιάπωνας σκηνοθέτης Ναγκίσα Όσιμα, στέκεται εδώ δίπλα στις απόψεις του Ζωρζ Μπατάιγ. (Η παραπομπή στην Ιστορία του ματιού είναι ολοφάνερη στη σκηνή με το αυγό). Άλλωστε, η προβληματική της ταινίας στο σύνολό της βρίσκεται πολύ πιο κοντά στη "φυσική"κατάργηση των ορίων ανάμεσα στον έρωτα και το θάνατο όπως την αντιλαμβάνεται ο Μπατάιγ κι όχι ο Φρόυντ ή ο Σαντ."

(Βασίλης Ραφαηλίδης, "Λεξικό ταινιών", τόμος 3ος, Εκδόσεις Αιγόκερως)

Παρασκευή 11 Ιουνίου 2010

γιόγκα - οι απαρχές της κίνησης (2)

।।.



Ξάπλωσε στο πάτωμα
πες ναι στο έδαφος
ναι στη διαδικασία.
Σε μια τέτοια σιωπηλή θέση
υπάρχουν πολλά που συμβαίνουν
κάθε στιγμή.

Ο ρυθμός της σπονδυλικής...

Η σπονδυλική στήλη δρα και κινείται
σαν ένα όργανο, ανεξάρτητο και ελεύθερο,
σαν ένα φίδι ή σαν το κύμα...
Είναι η αναπνοή που δίνει
την δυνατότητα στην σπονδυλική να κινηθεί.
Δεν ξέρουμε πως κινείται, μα κινείται.




Παραδίδομαι στη βαρύτητα...

Η βαρύτητα είναι ο καλύτερος φίλος σου
πάντα υπάρχει
πάντα είναι διαθέσιμη
πάντα έτοιμη να ανταποκριθεί.
Η βαρύτητα σε κρατά
απορροφά την ένταση
παίρνει την κούραση έξω από το σώμα σου.

Η ανακούφιση έρχεται από το έδαφος.
Το έδαφος φροντίζει το σώμα σου...
οπότε η προσοχή σου ελεύθερα μπορεί
να στραφεί στην αναπνοή σου...

Ενώ γίνεσαι λιγότερο "ενεργητικός"
δίνεις στο έδαφος την άδεια
να γίνει πιο ενεργό
πιο δυνατό
πιο θεραπευτικό.

Συγκέντρωσε όλες τις αισθήσεις σου
-οι οποίες συνήθως είναι διάσπαρτες στον εξωτερικό σου κόσμο-
και φέρτες μέσα σου,
άστες να κινηθούν μέσα σου.

...
.

Πέμπτη 10 Ιουνίου 2010

im Grunde

.

... αλλά πάντοτε κείται στα θεμέλια [im Grunde] το ακανόνιστο [Regellose].

W.J. Schelling
.

Κυριακή 6 Ιουνίου 2010

γιόγκα - οι απαρχές της κίνησης (1)

.
Τώρα πως βρέθηκε αυτό το παλιό τετράδιο πάνω πάνω στις στοίβες του γραφείου μου, δεν το καταλαβαίνω. Το ζήτημα είναι ότι βρέθηκαν μπροστά μου κάτι παλιές σημειώσεις από μια μετάφραση που είχα κάνει σε ένα πανέμορφο βιβλίο γιόγκα που δεν θυμάμαι δυστυχώς τον τίτλο. Αυτές τις σημειώσεις θα μεταφέρω σιγά σιγά εδώ για όποιον ενδιαφέρεται να μάθει την ποιητική βάση της τεχνικής που μοιράζονται όλα τα νεώτερα συστήματα κίνησης και χορού.




Όπως το νερό καθαρίζει
το δέρμα μας, έτσι και η αναπνοή
καθαρίζει όλο μας το είναι.

Παρατήρησε πως η αναπνοή έρχεται στο σώμα σου και πως φεύγει από αυτό.
Παρατήρησε τι συμβαίνει στο τέλος της εκπνοής,
τι συμβαίνει στο τέλος της εισπνοής.

Δεν έχει σημασία να επιτύχεις μια "θέση".
Αυτό που έχει σημασία είναι να κατανοήσεις

πως ταξιδεύεις στις "θέσεις" με την αναπνοή.

Έλα στο πάτωμα...
όπως αισθάνεσαι άνετα...
μη προσπαθείς να κάνεις κάτι...
άσε τις σκέψεις να γλιστρούν στην συνείδηση...
άφησέ τες να φύγουν
επέτρεψε
άσε τις αρθρώσεις να λυθούν
άνοιξε
μαλάκωσε...

Με την αναπνοή όλα συμβαίνουν φυσικά στο σώμα.

Απόλαυσε αυτό που κερδίζεις...
.

Πέμπτη 3 Ιουνίου 2010

31... Κραυγές και ψίθυροι


"Κραυγές και ψίθυροι" - "Viskningar och rop", 1972
Ίνγκμαρ Μπέργκμαν

"Αν οι Άγριες φράουλες συνόψιζαν τα μόνιμα θέματα των πρώτων ταινιών του Μπέργκμαν, το Κραυγές και ψίθυροι είναι μια σύνθεση του προβληματισμού, αλλά και των φορμαλιστικών πειραματισμών του σκηνοθέτη, από το Μέσα απ' το σπασμένο καθρέφτη μέχρι το Πάθος. Θα μπορούσαμε μάλιστα να χαρακτηρίσουμε την ταινία σα μια συνέχεια της Σιωπής: το ταξίδι των δυο αδελφών προς το πατρικό σπίτι τελείωσε, η άρρωστη ήλθε εδώ να πεθάνει, προηγουμένως όμως θα προσπαθήσει να μονιάσει με τα συγγενικά πρόσωπά της. Μόνο που η δυαδικότητα των σχέσεων που συναντούμε στην Σιωπή ή στην Περσόνα, γίνεται τριαδική με την παρουσία μιας ακόμα αδελφής ή της υπηρέτριας που παρακολουθεί το δράμα.





"Η κυρίαρχη εντύπωση της ταινίας είναι η έμμονη παρουσία του κόκκινου χρώματος. Τα κόκκινα φοντύ σηματοδοτούν το πέρασμα στις σκηνές του παρόντος και του παρελθόντος, ενώ το κόκκινο χρώμα περιβάλλει πρόσωπα και αντικείμενα Στο εσωτερικό του κυρίαρχου κόκκινου χρώματος υπάρχει το λευκό των σεντονιών, ενώ έξω κυριαρχεί το εκτυφλωτικό πράσινο ενός κτήματος που λούζεται στον ήλιο. Με βάση αυτή την αρμονία χρωμάτων ο Μπέργκμαν υφαίνει τις εικόνες ενός ψυχορραγήματος. Η ηχητική μπάντα υποτάσσει την διαδοχή των πλάνων στην αμείλικτη παρουσία του χρόνου: το τικ-τακ των ρολογιών, τα μεγάλα κενά της σιωπής, οι κραυγές του πόνου, οι ψίθυροι, τα μουρμουρητά και οι λίγες νότες μιας μουσικής παρτιτούρας που παίζονται στο βιολοντσέλο" (Ρεϋμόν Λεφέβρ).
Τέλεια δομημένο, υποβλητικό, το Κραυγές και ψίθυροι έκανε τον Κλωντ Μωριάκ να γράψει στο Express: "Ύστερα από τη θέαση μιας τέτοιας ταινίας, το μόνο που μένει είναι να σιωπήσεις". Η ταινία συνάντησε τεράστια εμπορική επιτυχία και ιδιαίτερα στην Αμερική..."

("1916-1986 μια συλλογή ταινιών" του Παράλληλου Κυκλώματος Studio,
επιμέλεια και σύνταξη Μπ. Ακτσόγλου)
.