.Στην Ελλάδα, ο διάλογος για την πυρηνική ενέργεια άρχισε ξανά, μετά την δήλωση του υπουργού ΠΕΧΩΔΕ κ. Γ. Σουφλιά, που την χαρακτήρισε "πράσινη"...
- Γιατί ξανανοίγει η συζήτηση για χρήση της πυρηνικής ενέργειας στον κόσμο και στην Ελλάδα;
- Στον διεθνή χώρο ως λόγοι αναφέρονται η άνοδος της τιμής του πετρελαίου και η αντιμετώπιση του φαινομένου του θερμοκηπίου. Επειδή όμως μετά το Τσερνόμπιλ δεν υπήρξε σχεδόν καμία νέα εγκατάσταση, είναι εμφανές πως πυρηνικές χώρες και εταιρείες προσπαθούν να αναθερμάνουν τα οικονομικά τους, δίνοντας νέα ώθηση στην παραγωγή, Στην Ελλάδα, ο σχεδιασμός πυρηνικών αντιδραστήρων σε γειτονικές χώρες και η απειλή ελλείμματος στην ηλεκτρική ενέργεια πυροδοτεί πλέον ανοιχτά σκέψεις για παραγωγή πυρηνικής ενέργειας μετά το 2020.
- Πόσο καθαρή είναι η πυρηνική ενέργεια;- Σύμφωνα με στοιχεία της Διεθνούς Εταιρείας Ενέργειας, η πυρηνική ενέργεια συμβάλλει λιγότερο στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου ακόμη και από τα αιολικά πάρκα (15 KgCo2/MW έναντι 30 KgCo2/MW). Οι επικριτές της υποστηρίζουν ότι, παρότι δεν εκπέμπουν πολλά αέρια, απελευθερώνουν στην ατμόσφαιρα μεγαλύτερα ποσά θερμότητας από τα θερμοηλεκτρικά ίσης ισχύος. Αλλά το πιο σημαντικό πρόβλημα είναι ότι τα πυρηνικά εκλύουν την πολύ επικίνδυνη ραδιενέργεια.
- Τι προκαλεί η ραδιενέργεια;- Οι επιπτώσεις στην υγεία, αλλά και στο περιβάλλον, είναι κυριολεκτικά ανυπολόγιστες και μάλιστα σε βάθος δεκάδων εκατοντάδων ακόμα και χιλιάδων χρόνων, σε περίπτωση διαφυγής. Στην ευρύτερη περιοχή του Τσερνόμπιλ ακόμη καταγράφουν θανάτους, καρκίνους, λευχαιμίες και τερτογενέσεις.
- Είναι πιο "φθηνή" η πυρηνική ενέργεια;-Η Διεθνείς Υπηρεσία Ενέργειας (ΙΕΑ) υπολογίζει το κόστος παραγωγής από πυρηνικό σταθμό σε 40-50 ευρώ/MWh, όταν ο λιθάνθρακας έχει κόστος 35-50 ευρώ/MWh, το φυσικό αέριο 35-45 και τα αιολικά από 35-175 ευρώ/MWh. Αλλά δεν περιλαμβάνεται το λεγόμενο κρυφό περιβαντολογικό κόστος, που αφορά στις παράλληλες εργασίες, στην βλάβη σε οικοσυστήματα και υγεία και στη διαχείριση των αποβλήτων.
- Τι γίνεται με τα απόβλητα;- Για κάθε 1.000 μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας δημιουργούνται 27 τόνοι αποβλήτων υψηλής επικινδυνότητας, 300 μέσης και 450 χαμηλής επικινδυνότητας. Ένα μέρος απ' αυτά χρησιμοποιούνται στην πολεμική βιομηχανία (απεμπλουτισμένο ουράνιο) με ολέθριες συνέπειες. Η διάθεση των υπολοίπων δεν είναι ασφαλής. Μετά τη Συνθήκη Αποθήκευσης του Λονδίνου (1972) "ανέλαβε" η μαφία με ύποπτα ναυάγια. Σήμερα, η πυρηνική βιομηχανία θεωρεί λύση την αποθήκευσή τους σε υπόγειες εγκαταστάσεις με κατάλληλη "συσκευασία". Αλλά όταν το πλουτώνιο έχει περίοδο ημιζωής (ο χρόνος που απαιτείται για να αποβάλει το μισό από τη ραδιενέργειά του) 23.000 χρόνια, ποιος μπορεί να αισθάνεται ασφαλής;
- Τι γινεται ο πυρηνικός σταθμός μετά την λειτουργία του;- Ο χρόνος ζωής του υπολογίζεται σε 30 χρόνια. Μετά μετατρέπεται και αυτός σε απόβλητο! Το κόστος της "κηδείας" του μπορεί να ανέλθει στο 50% του κόστους ενός νέου αντιδραστήρα.
- Μπορεί να δημιουργηθεί πυρηνικό εργοστάσιο στην Ελλάδα, την πιο σεισμογενή χώρα της Ευρώπης;- Οι υποστηρικτές της πυρηνικής ενέργειας λένε ότι όλα γίνονται και φέρνουν το παράδειγμα της ιδιαίτερα σεισμογενούς Ιαπωνίας. Η Ιαπωνία όμως είναι πολύ μπροστά στην ποιότητα και την ασφάλεια των κατασκευών και των υποδομών, χωρίς να λείπουν τα προβλήματα, Τον περσινό Ιούλιο, ύστερα από σεισμό 6,8 Ρίχτερ, 1.200 λίτρα ραδιενεργού νερού διέφυγαν από το εργοστάσιο Κασιβαζάκι (το μεγαλύτερο στον κόσμο).
- Ποια είναι τα πυρηνικά σχέδια των γειτονικών χωρών;- Η Τουρκία έχει εξαγγείλει τη δημιουργία τριών πυρηνικών μονάδων (ισχύος 4.500 MW), η Βουλγαρία σχεδιάζει να κατασκευάσει δύο νέες (σύνολο 1.900 MW) στο Μπαλένα και έχει ήδη υπογράψει συμβόλαιο με τη ρωσική AtomoStroyexport και το γαλλογερμανικό κονσόρτιουμ Areva-Siemens, Η Ρουμανία διαθέτει ήδη δύο μονάδες (σύνολο 1.310 MW) και σχεδιάζει άλλες δύο ίσης δυναμικότητας. Ενδιαφέρον έχει εκδηλώσει και η Αλβανία.
- Αφού θα υπάρξουν πυρηνικά εργοστάσια στα σύνορά μας, γιατί να μη φτιάξουμε κι εμείς;- Γιατί να έχουμε μόνο τον κίνδυνο και όχι τα οφέλη, ρωτούν ορισμένοι. Καταρχήν, η άποψη αυτή αναγνωρίζει ότι υπάρχει κίνδυνος. Όμως η άρνηση της Ελλάδας στα πυρηνικά ενισχύει την αντίδραση και στις γειτονικές χώρες. Επιπλέον, η απειλή από πιθανό πυρηνικό ατύχημα είναι ανάλογη της εγγύτητας του σταθμού. Σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα δεν μπορεί να είναι αδιάφορη στην λειτουργία πυρηνικών στη γειτονιά της.
(Aπό την Καθημερινή της Κυριακής 11 Μαίου 2008. Πηγές: ΙΑΕΑ, Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας, Θ. Γεράνιος, Greenpeace.)