"Ανεμοδαρμένα Ύψη" - "Adismos de Passion" , 1953
Λουίς Μπουνιουέλ
"Ανάμεσα στο 1946 και στο 1964, από το Γκραν Καζίνο ως τον Σίμωνα της ερήμου, γύρισα στο Μεξικό είκοσι ταινίες (στις τριανταδύο που έχω γυρίσει συνολικά). Με εξαίρεση τον Ροβινσώνα Κρούσο και το The young one... όλες αυτές οι ταινίες γυρίστηκαν σε ισπανική γλώσσα, με ηθοποιούς και τεχνικούς μεξικάνους. Ο χρόνος γυρίσματός τους κυμαινόταν ανάμεσα στις δεκαοκτώ με εικοσιτέσσερις μέρες - πολύ μικρός -... Τα μέσα ήταν περιορισμένα, η αμοιβή μου πολύ χαμηλή. Δύο φορές έτυχε να κάνω τρεις ταινίες μέσα στην ίδια χρονιά.
Η ανάγκη στην οποία βρισκόμουν, να ζω τον εαυτό μου και την οικογένειά μου από τη δουλειά μου, εξηγεί ίσως το γεγονός ότι σήμερα αυτές οι ταινίες εκτιμούνται ποικιλιτρόπως, πράγμα που το καταλαβαίνω πολύ καλά. Πολλές φορές μου συνέβη να δεχτώ θέματα που δεν τα είχα καθόλου διαλέξει και να δουλέψω με ηθοποιούς που δεν ταίριαζαν στους ρόλους τους. Παρ' όλα αυτά, το 'χω πει πολλές φορές, πιστεύω ότι ουδέποτε γύρισα μια σκηνή, που να ήταν αντίθετη στις πεποιθήσεις μου, στην προσωπική μου ηθική. Σ' αυτές τις άνισες ταινίες, δεν υπάρχει κάτι που να μου φαίνεται αναξιοπρεπές..."
"Από το 1930 είχα γράψει μαζί με τον Ύνικ ένα σενάριο, από το βιβλίο Ανεμοδαρμένα ύψη. Όπως όλοι οι σουρρεαλιστές, αισθανόμουν μεγάλη έλξη γι' αυτό το μυθιστόρημα και ήθελα να το κάνω ταινία. Η ευκαιρία μου παρουσιάστηκε το 1953 στο Μεξικό. Ξανακοίταξα το σενάριο, σίγουρα ένα από τα καλύτερα που έχουν περάσει από τα χέρια μου. Δυστυχώς αναγκάστηκα να δεχτώ ηθοποιούς που είχε κλείσει ο Οσκαρ για ένα μιούζικαλ. Ήταν ο Ζωρζ Μιστράλ, ο Ερνέστο Αλόνσο, η Λίντα Πράντο, τραγουδίστρια και χορεύτρια της ρούμπα (una rumbera), που θα έπαιζε το ρόλο ενός νεαρού ρομαντικού κοριτσιού, και μια πολωνέζα ηθοποιός, η Ιραζέμα Ντίλιαν, που ενώ είχε ένα τύπο καθαρά σλαβικό, έπρεπε να παίξει την αδελφή ενός μεξικανού μιγά. Προτιμώ να μη μιλήσω για τα προβλήματα που αντιμετώπισα στο γύρισμα, για ένα αποτέλεσμα πολύ συζητήσιμο.
Σε μια σκηνή της ταινίας ένας γέρος διαβάζει σ' ένα παιδί ένα κείμενο, που για εμένα είναι το ωραιότερο της Βίβλου, πολύ ανώτερο από το Άσμα ασμάτων. Υπάρχει στη Σοφία Σολομώντος, βιβλίο που δεν βρίσκεται σε όλες τις εκδόσεις, κάθε άλλο μάλιστα. Ο συγγραφέας αυτών των εξαίσιων γραμμών, τις βάζει στο στόμα των ασεβών. Αλλιώς, θα ήταν αδύνατο να ειπωθούν. Αρκεί να βάλει κανείς μέσα σε παρένθεση τις πρώτες λέξεις και να διαβάσει:
(Διότι οι ασεβείς είπαν στους εαυτούς τους, μέσα στην πλάνη του λογισμού τους) : Ο χρόνος της ζωής μας είναι σύντομος και γεμάτος θλίψη, δεν υπάρχει καμία θεραπεία ενάντια στον θάνατο του ανθρώπου, και ποτέ δεν γνωρίσαμε κανένα που να γύρισε από τον τάφο του.
Διότι μοίρα μας είναι η περιπέτεια, και ύστερα θα είμαστε σαν να μην υπήρξαμε ποτέ, γιατί η ανάσα των ρουθουνιών μας δεν είναι παρά καπνός, και ο λόγος μας σαν σπίθα εφήμερη που βγαίνει από την καρδιά μας.
Όταν αυτή σβήσει, το σώμα μας θα γίνει στάχτη, και το πνεύμα μας, σαν λεπτός αέρας, θα διασκορπιστεί.
Και το όνομά μας με τον καιρό θα λησμονηθεί, και καμία ανάμνηση δεν θα μείνει από τις πράξεις μας, και η ζωή μας, σαν συννεφιά και σαν ομίχλη θα περάσει και θα διαλυθεί, κυνηγημένη απ' τις ακτίνες του ήλιου και νικημένη από τη φλόγα του.
Γιατί ο χρόνος της ζωής μας είναι σαν το πέρασμα ενός ίσκιου, και δεν γίνεται να ξεφύγουμε από το τέλος μας, διότι είναι γραμμένο, και κανείς δεν γλυτώνει απ' αυτό.
Ελάτε λοιπόν, ας απολαύσουμε τ' αγαθά που έχουμε. Ας βιαστούμε να χαρούμε την πλάση και τη νιότη.
Ας μεθύσουμε με το καλύτερο κρασί, ας λουστούμε με αρώματα, κι ας αφήσουμε το λουλούδι της άνοιξης να περάσει.
Ας στεφανωθούμε με μπουμπούκια τριαντάφυλλων, πριν προλάβουν να μαραθούν.
Ας μην υπάρξει ούτε ένας ανάμεσά μας, που δεν θα πάρει μέρος στις ασωτίες μας, ας αφήσουμε παντού τα σημάδια της ηδονής, γιατί αυτό είναι το μερτικό μας και ο κλήρος μας."
(Λουίς Μπουνιουέλ, "Η τελευταία πνοή", Εκδόσεις "Οδυσσέας")
Λουίς Μπουνιουέλ
"Ανάμεσα στο 1946 και στο 1964, από το Γκραν Καζίνο ως τον Σίμωνα της ερήμου, γύρισα στο Μεξικό είκοσι ταινίες (στις τριανταδύο που έχω γυρίσει συνολικά). Με εξαίρεση τον Ροβινσώνα Κρούσο και το The young one... όλες αυτές οι ταινίες γυρίστηκαν σε ισπανική γλώσσα, με ηθοποιούς και τεχνικούς μεξικάνους. Ο χρόνος γυρίσματός τους κυμαινόταν ανάμεσα στις δεκαοκτώ με εικοσιτέσσερις μέρες - πολύ μικρός -... Τα μέσα ήταν περιορισμένα, η αμοιβή μου πολύ χαμηλή. Δύο φορές έτυχε να κάνω τρεις ταινίες μέσα στην ίδια χρονιά.
Η ανάγκη στην οποία βρισκόμουν, να ζω τον εαυτό μου και την οικογένειά μου από τη δουλειά μου, εξηγεί ίσως το γεγονός ότι σήμερα αυτές οι ταινίες εκτιμούνται ποικιλιτρόπως, πράγμα που το καταλαβαίνω πολύ καλά. Πολλές φορές μου συνέβη να δεχτώ θέματα που δεν τα είχα καθόλου διαλέξει και να δουλέψω με ηθοποιούς που δεν ταίριαζαν στους ρόλους τους. Παρ' όλα αυτά, το 'χω πει πολλές φορές, πιστεύω ότι ουδέποτε γύρισα μια σκηνή, που να ήταν αντίθετη στις πεποιθήσεις μου, στην προσωπική μου ηθική. Σ' αυτές τις άνισες ταινίες, δεν υπάρχει κάτι που να μου φαίνεται αναξιοπρεπές..."
"Από το 1930 είχα γράψει μαζί με τον Ύνικ ένα σενάριο, από το βιβλίο Ανεμοδαρμένα ύψη. Όπως όλοι οι σουρρεαλιστές, αισθανόμουν μεγάλη έλξη γι' αυτό το μυθιστόρημα και ήθελα να το κάνω ταινία. Η ευκαιρία μου παρουσιάστηκε το 1953 στο Μεξικό. Ξανακοίταξα το σενάριο, σίγουρα ένα από τα καλύτερα που έχουν περάσει από τα χέρια μου. Δυστυχώς αναγκάστηκα να δεχτώ ηθοποιούς που είχε κλείσει ο Οσκαρ για ένα μιούζικαλ. Ήταν ο Ζωρζ Μιστράλ, ο Ερνέστο Αλόνσο, η Λίντα Πράντο, τραγουδίστρια και χορεύτρια της ρούμπα (una rumbera), που θα έπαιζε το ρόλο ενός νεαρού ρομαντικού κοριτσιού, και μια πολωνέζα ηθοποιός, η Ιραζέμα Ντίλιαν, που ενώ είχε ένα τύπο καθαρά σλαβικό, έπρεπε να παίξει την αδελφή ενός μεξικανού μιγά. Προτιμώ να μη μιλήσω για τα προβλήματα που αντιμετώπισα στο γύρισμα, για ένα αποτέλεσμα πολύ συζητήσιμο.
Σε μια σκηνή της ταινίας ένας γέρος διαβάζει σ' ένα παιδί ένα κείμενο, που για εμένα είναι το ωραιότερο της Βίβλου, πολύ ανώτερο από το Άσμα ασμάτων. Υπάρχει στη Σοφία Σολομώντος, βιβλίο που δεν βρίσκεται σε όλες τις εκδόσεις, κάθε άλλο μάλιστα. Ο συγγραφέας αυτών των εξαίσιων γραμμών, τις βάζει στο στόμα των ασεβών. Αλλιώς, θα ήταν αδύνατο να ειπωθούν. Αρκεί να βάλει κανείς μέσα σε παρένθεση τις πρώτες λέξεις και να διαβάσει:
(Διότι οι ασεβείς είπαν στους εαυτούς τους, μέσα στην πλάνη του λογισμού τους) : Ο χρόνος της ζωής μας είναι σύντομος και γεμάτος θλίψη, δεν υπάρχει καμία θεραπεία ενάντια στον θάνατο του ανθρώπου, και ποτέ δεν γνωρίσαμε κανένα που να γύρισε από τον τάφο του.
Διότι μοίρα μας είναι η περιπέτεια, και ύστερα θα είμαστε σαν να μην υπήρξαμε ποτέ, γιατί η ανάσα των ρουθουνιών μας δεν είναι παρά καπνός, και ο λόγος μας σαν σπίθα εφήμερη που βγαίνει από την καρδιά μας.
Όταν αυτή σβήσει, το σώμα μας θα γίνει στάχτη, και το πνεύμα μας, σαν λεπτός αέρας, θα διασκορπιστεί.
Και το όνομά μας με τον καιρό θα λησμονηθεί, και καμία ανάμνηση δεν θα μείνει από τις πράξεις μας, και η ζωή μας, σαν συννεφιά και σαν ομίχλη θα περάσει και θα διαλυθεί, κυνηγημένη απ' τις ακτίνες του ήλιου και νικημένη από τη φλόγα του.
Γιατί ο χρόνος της ζωής μας είναι σαν το πέρασμα ενός ίσκιου, και δεν γίνεται να ξεφύγουμε από το τέλος μας, διότι είναι γραμμένο, και κανείς δεν γλυτώνει απ' αυτό.
Ελάτε λοιπόν, ας απολαύσουμε τ' αγαθά που έχουμε. Ας βιαστούμε να χαρούμε την πλάση και τη νιότη.
Ας μεθύσουμε με το καλύτερο κρασί, ας λουστούμε με αρώματα, κι ας αφήσουμε το λουλούδι της άνοιξης να περάσει.
Ας στεφανωθούμε με μπουμπούκια τριαντάφυλλων, πριν προλάβουν να μαραθούν.
Ας μην υπάρξει ούτε ένας ανάμεσά μας, που δεν θα πάρει μέρος στις ασωτίες μας, ας αφήσουμε παντού τα σημάδια της ηδονής, γιατί αυτό είναι το μερτικό μας και ο κλήρος μας."
(Λουίς Μπουνιουέλ, "Η τελευταία πνοή", Εκδόσεις "Οδυσσέας")
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου